Vrhovni sud kao kompas broda zvanog SAD

Predsednik SAD Barak Obama uskoro će biti u prilici da izabere svog prvog kandidata za sudiju Vrhovnog suda. Jedan od sadašnjih devetoro sudija, Dejvid Suter, najavio je nameru da se uskoro penzioniše.

Sastav američkog Vrhovnog suda veoma je važan za pravac u kome se zemlja kreće. U zavisnosti od toga da li u njemu čine većinu sudije konzervativnih, umerenih ili liberalnih gledišta, odluke koje taj sud donosi služe kao putokaz za sve druge slične slučajeve, što znači da mogu da okrenu zemlju u jednom ili drugom pravcu.

Američki Vrhovni sud dugo su sačinjavali isključivo muškarci evropskog porekla. Međutim, promena sastava i nivoa svesti stanovništva Sjedinjenih Država uticala je i na sastav tog suda. 1967. imenovan je prvi afroamerički član, sudija Turgud Maršal. Prva žena sudija, Sandra Dej O’Konor, imenovana je tek 1981.

Sjedinjene Države su zemlja sastavljena od došljaka iz čitavog sveta. Iako su u početku doseljenici iz Evrope bili u većini, ta njihova prednost neprestano se smanjuje, pa u zemlji sada ima sve više ljudi i žena latinoameričkog, azijskog i afričkog porekla, pored afroameričkih potomaka nekadašnjih afričkih robova. Iz tog razloga, mnogi stanovnici SAD i njihovi predstavnici u Kongresu, želeli bi da sastav sudija Vrhovnog suda bude proporcionalan sastavu stanovništva.

Može se gotovo sa sigurnošću očekivati da će predsednik Barak Obama za novog sudiju imenovati nekog pripadnika ili pripadnicu manjina, liberalnih ili u najmanju ruku umerenih gledišta. Takav sastav Vrhovnog suda predstavljaće zaokret koji bi mogao da se oseti u mnogim oblastima života u Sjedinjenom Američkim Državama kao i u njihovom odnosu sa drugim zemljama.